Am

Mae Abaty Tyndyrn yn eicon cenedlaethol - sy'n dal i sefyll mewn ysblander di-do ar lannau Afon Gwy bron i 500 mlynedd ers ei chwymp trasig o ras.

Fe'i sefydlwyd yn 1131 gan fynachod Sistersaidd, a oedd yn hapus i wneud ag adeiladau pren ar y dechrau. Roedd yr Abad Henry, lleidr diwygiedig, yn fwy adnabyddus am ei arfer o grio wrth yr allor nag am ei uchelgeisiau pensaernïol.

Daeth eglwys garreg syml a chlostwyr yn ddiweddarach. Ond yna, diolch i nawdd arglwyddi cyfoethog y Mers, dechreuodd y mynachod gwyn feddwl yn fwy. Yn 1269 dechreuon nhw adeiladu eglwys abaty newydd ac ni wnaethant stopio nes iddynt greu un o gampweithiau pensaernïaeth Gothig Prydain. Mae'r ffrynt gorllewinol mawr gyda'i ffenestr saith lancet a bwâu esgyn yr eglwys yn dal i gymryd yr anadl i ffwrdd.

Mor ddiolchgar oedd y mynachod i'w noddwr grymus Roger Bigod eu bod yn dal i ddosbarthu alms ar ei ran yn 1535. Ond erbyn hynny roedd Diwygiad Saesneg y Brenin Harri VIII wedi hen ddechrau. Dim ond blwyddyn yn ddiweddarach ildiodd Tyndyrn yn rownd gyntaf diddymu'r mynachlogydd - a dechreuodd yr abaty mawr droi'n adfail mawreddog.

Canolfan Ymwelwyr

Mae'r ganolfan ymwelwyr wrth y fynedfa yn rhad ac am ddim i fynd i mewn ac mae ganddi lawer o anrhegion a chynhyrchion gwych i chi eu pori.

Parcio

Sylwch fod y maes parcio y tu allan i Abaty Tyndyrn yn talu ac arddangos, yn ogystal â'r maes parcio gorlif.

Cyfieithwyd gan