Eglwysi a thirnodau crefyddol

Yn Sir Fynwy y mae rhai o eglwysi mwyaf diddorol De-ddwyrain Cymru. O adfeilion hanesyddol i blwyfi tref a gwlad gweithgar, pob un â stori bwysig i'w hadrodd.

Mae'r uchafbwyntiau heddiw yn cynnwys adfeilion eiconig a rhamantus Abaty Tyndyrn, a sefydlwyd yn 1131 gan fynachod Sistersaidd, a'r un mor ysbrydoledig ond nad ymwelir â’r safle mor fynych, Priordy Llanddewi Nant Hodni, a adeiladwyd gan fynachod Awstinaidd yn 1113 ym Mro Ewyas ddiarffordd.

Cafodd Eglwys Priordy’r Santes Fair yn Y Fenni ei disgrifio fel 'Abaty Westminster Cymru', gan ddenu miloedd o ymwelwyr bob blwyddyn i weld y casgliad gwych o henebion hanesyddol a cherfiadau canoloesol. Mae mawrion pob oes yno – o oes y Nomaniaid, oes y Plantagenet, oes y Tuduriaid ac oes y Stiwardiaid.

Ar gyfer gemau cudd, edrychwch ar Eglwys Sant Issui ym Mhartrishow, eglwys y Santes Fair yn Llanfair Cilgedin ac Eglwys Sant Martin yng Nghwm-iou. Mae Eglwys Sant Issui mewn lleoliad gwych yn nyffryn Grwyne Fawr gyda golygfeydd panoramig. Y tu mewn i'r eglwys fe welwch groglen dderw hardd a llofft o'r 15fed ganrif ac ar wal orllewinol corff yr eglwys ffigwr wedi'i beintio o 'amser' - sgerbwd gyda phladur, awrwydr a rhaw.

Ailadeiladwyd Eglwys y Santes Fair yn Llanfair Cilgedin yn 1875-6 gan y pensaer John Dando Sedding a wnaeth ailddefnyddio rhywfaint o'r adeiladwaith gwreiddiol yn ofalus a chyflwyno cynllun sgraffito addurniadol cyfoethog.

Adeiladwyd Eglwys Sant Martin ar is-bridd symudol llithriad tir hynafol enfawr. Wrth i'r ddaear barhau i setlo mae wedi achosi i furiau'r eglwys bwyso mewn amrywiaeth o onglau syfrdanol – mae'r tŵr, yn anhygoel , sy’n dal i sefyll, bellach yn gwyro i fwy o radd na thŵr pwyso Pisa!

Gweler map o Eglwysi Sir Fynwy yma

Yn chwilio am rywbeth...

Llety
Pethau i’w Gwneud
Beth sy’n Digwydd?
Bwyd a Diod
Siopa

Nifer yr eitemau:

Nifer yr eitemau: 28

, wrthi'n dangos 21 i 28.

Trefnu yn ôl: A-Y: Isaf i ddechrau A-Y: Uchaf i ddechrau

Magor Procurator House

Math

Type:

Safle Hanesyddol

Cyfeiriad

Magor Square, Magor, Monmouthshire, NP26 3LY

Magor

Fe'i gelwir hefyd yn Magor Mansion, Tŷ'r Procurator yw olion adfeiliedig plasty sydd wedi'i leoli drws nesaf i Eglwys y Santes Fair ym Magwyr.

Cyfieithwyd gan
St. Mary's Church

Math

Type:

Safle Crefyddol

Cyfeiriad

Tintern, Tintern, Monmouthshire, NP16 6SF

Tintern

Mae adfeilion Eglwys y Santes Fair ar y bryn uwchben hen Westy'r Abaty ac yn wreiddiol bu'n gwasanaethu Plwyf Chapel Hill ym mhen deheuol Tyndyrn.

Cyfieithwyd gan
St Jerome's, Llangwm Uchaf

Math

Type:

Eglwys

Cyfeiriad

St Jerome's,, Llangwm Uchaf, Llangwm, Usk, Monmouthshire, NP15 1HA

Ffôn
+44 (0)204 520 4458

office@friendsoffriendlesschurches.org.uk

Llangwm, Usk

Eglwys restredig Gradd I gydag un o'r sgriniau canoloesol gorau yn Ne Cymru a theils llawr cyn-Raffaelite disglair

Cyfieithwyd gan
St. Mary's Church, Magor

Math

Type:

Eglwys

Cyfeiriad

Magor Square, Magor, Monmouthshire, NP26 3LY

Ffôn
01633 882266

netherwentchurches@gmail.com

Magor

Ymweld ag Eglwys y Santes Fair, sydd yng nghanol Magwyr.

Cyfieithwyd gan
Church of St Stephen & St Tathan

Math

Type:

Eglwys

Cyfeiriad

Church of St Stephen & St Tathan, Pound Lane, Caerwent, Caldicot, Monmouthshire, NP26 5AY

Ffôn
07813 264429

Caerwent, Caldicot

Efallai mai dyma un o'r safleoedd Cristnogol cynharaf yn y sir, o bosibl yng Nghymru

Cyfieithwyd gan
St David's Church, Llangeview

Math

Type:

Eglwys

Cyfeiriad

St David's Church, Llangeview, Usk, Monmouthshire, NP15 1NF

Ffôn
0204 520 4458

office@friendsoffriendlesschurches.org.uk

Usk

Eglwys hynafol mewn mynwent bron yn gylchog, gyda thrawst a llofft grog o'r 15fed ganrif, a chyfoeth o waith coed o'r 18fed ganrif

Cyfieithwyd gan
Brecon Cathedral

Math

Type:

Eglwys gadeiriol

Cyfeiriad

Cathedral Close, Brecon, Powys, LD3 9DP

Ffôn
01874 623857

admin@breconcathedral.org.uk

Brecon

Wedi'i sefydlu fel priordy Benedictaidd, daeth wedyn yn eglwys blwyf Aberhonddu yn 1537, rôl a ddaliodd hyd yn 1923 daeth yn Gadeirlan i Esgobaeth Abertawe ac Aberhonddu a oedd newydd ei chreu.

Cyfieithwyd gan
Newport Cathedral

Math

Type:

Eglwys gadeiriol

Cyfeiriad

Stow Hill, Newport, Newport, NP20 4ED

Ffôn
01633 267464

enquiries@newportcathedral.org.uk

Newport

Eglwys Gadeiriol Casnewydd yw Mam Eglwys Esgobaeth Anglicanaidd Mynwy sy'n cynnwys sir Fynwy gyfan, dinas Casnewydd a rhannau o ardaloedd awdurdodau lleol cyfagos.

Cyfieithwyd gan